بهداشت و شستن دستها
محصولات حفاظت فردی
دست‌های ما با آن که صاف به نظر می‌رسند اما با پستی‌ها و بلندی‌ها، شیارها و ترک‌های موجود دارای جایگاه‌هایی مناسب برای پنهان شدن و چسبیدنِ ویروس هستند. بنابراین چنان‌چه پس از آلوده شدن با ویروس صورت خود را با دست‌هایتان لمس کنید، احتمال ابتلا به عفونت وجود خواهد داشت. اما راه‌های متعددِ خارق العاده و ساده‌ای وجود دارند که با استفاده از آن‌ها می‌توانید از وقوع این اتفاق جلوگیری کنید مانند صابون و آب و ضدعفونی کننده‌های دست.
اما کدام یک از این راه‌ها بهتر (موثرتر) هستند؟
– کروناویروس که عامل بیماری COVID-19 می‌باشد یکی از متعدد ویروس‌هایی است که غشاء بیرونیِ محافظِ آن از دو لایه لیپیدی (چربی) تشکیل شده است. این لیپیدها به شکل مولکول‌های گیره (سنجاق) مانند هستند که سر آن‌ها در مولکول‌های آب به دام می افتد و دم آن‌ها آب‌گریز است. بنابراین، در محیط‌های غنی از آب، لیپیدها به صورت طبیعی پوسته‌ای شبیه به این عکس را تشکیل می‌دهند، به گونه‌ای که سر آن‌ها به سمت بیرون و دم آن‌ها به سمت داخل قرار می‌گیرد. این واکنش مشترک نسبت به آب باعث می‌شود که لیپیدها پیوند سستی با یکدیگر برقرار کنند. چنین مشخصه‌ای تحت عنوان اثر هیدروفوبیک (آب‌گریزی) شناخته می‌شود.
برای مشاوره و خرید انواع تجهیزات حفاظت فردی کلیک نمایید .
این ساختار بیرونی به مولکول ویروس کمک می‌کند تا غشاء سلولی را از بین برده و به صورتِ تهاجمی وارد سلول شود. اما در ساختار بیرونیِ مولکول ویروس هزاران هزار نقاط ضعف وجود دارند که می‌توان از طریق آن‌ها پیوندهای لایه لیپیدی را از هم گسست. استفاده از صابون یکی از راه‌های نفوذ به لایه خارجیِ لیپیدیِ ویروس است. تنها یک قطره از هر برندِ صابون حاویِ مولکول‌هایی به تعداد کادریلیون است که آمفی فیل (دوگانه دوست) نامیده می‌شوند و شبیه لیپیدهای بیولوژیک هستند. دم مولکول‌های دوگانه دوست صابون که همانند مولکول‌های چربی آب‌گریز نیز می‌باشند، با مولکول‌های تشکیل دهندۀ غشاء بیرونی ویروس به منظور به دست آوردنِ فضایی جهت جایگزینی در غشاء ویروسی به رقابت می‌پردازند. اما از سویی دیگر، مولکول‌های دوگانه دوست صابون به اندازه‌ای متفاوت هستند که قادر به گسستنِ غشاء منظم ویروسی باشند و در نتیجه موجبِ فروپاشیِ کل ویروس گردند. سپس مولکول های آمفی فیلِ صابون حباب‌هایی را اطراف ذره‌های موجود در محیط از جمله RNA و پروتئین‌های ویروسی تشکیل می‌دهند. در نهایت با شستن دستها توسط آب می‌توانید حباب‌های تشکیل شده را پاک نمایید.
– ضدعفونی کننده‌های دست کمتر شبیه اهرم و بیشتر شبیه به زمین لرزه عمل می‌کنند! زمانی که کروناویروس در محیط آبی قرار می‌گیرد، اثر هیدروفوبیک به پیوندهای داخل غشاء ویروسی استحکام می‌بخشد. همین اثر موجب نگه داشتنِ پروتئین‌های بزرگِ درونِ کروناویروس که اسپایک‌های ویروسی را تشکیل می‌دهند، می‌گردد. علاوه بر این، اثر هیدروفوبیک موجب می‌گردد تا شکل اسپایک‌ها و در نتیجه خاصیتِ بیماری زاییِ ویروس به نحوی حفظ شود. چنان چه ویروس در مکانی که هوا جریان دارد، قرار گیرد، پایداری خود را حفظ می‌کند. حال در نظر بگیرید که ویروس را در معرضِ ماده‌ای حاویِ الکل با غلظت بالا مانند اتانول یا ایزوپروپانول قرار می‌دهید. این دو ماده (اتانول یا ایزوپروپانول) در اکثر ضدعفونی کننده‌های دست یافت می‌شوند. چنین روندی باعث می‌شود که اثر هیدروفوبیک از بین برود و مولکول‌ها فضایی جهت حرکت به اطراف داشته باشند. می‌توان گفت که این اثرِ کلی مشابه درآوردنِ کلیۀ میخ‌ها و ملاتِ یک خانه و ضربه‌ای است که پس از آن توسط زمین لرزه به خانه وارد می‌شود. غشای سلول‌ها فرو می‌پاشند و اسپایک‌های پروتئینی تکه تکه می‌شوند.
بیشتر بخوانید:تجهیزات حفاظت فردی ( گان ، لباس ایزوله)
– در هر یک از روش‌های فوق الذکر، روند از بین بردنِ ویروس تنها ظرف یک یا دو ثانیه صورت می‌پذیرد اما متخصصان و پزشکان توصیه می‌کنند که به دلیل ماهیتِ سطح دست عمل شستشو را حداقل به مدت 20 ثانیه انجام دهید. کلیۀ نقاط دست از جمله کف دست، نوک انگشتان، قسمت بیرونی و مابینِ انگشتان باید به صابون و مواد ضدعفونی کننده آغشته شوند تا به درستی قادر به اِعمال خاصیتِ محافظتی خود باشند.در هنگام شیوع بیماریِ کرونا ویروس متخصصان شستشوی دستها با آب و صابون در هر زمان که برای فرد امکان‌پذیر است را توصیه می‌کنند. اگرچه هر دو روش (استفاده از آب و صابون و مواد ضدعفونی کننده دست) به نسبت مشابهی در از بین بردن ویروس مؤثر هستند، اما روش آب و صابون دارای دو مزیت است: 1. آب و صابون قادر به پاک کردن هر نوع آلودگی (چرک) است. این آلودگی‌ها ممکن است حاوی ذرات پنهان ویروسی باشند. 2. مهم‌تر آن است که شستشوی کامل دستها با آب و صابون به مدت 20 ثانیه به وضوح نسبت به روش دیگر ساده‌تر است.
از سویی دیگر استفاده از ضدعفونی کننده‌های دست زمانی که دسترسی به آب و صابون ندارید آسان‌تر است. دست‌های خود را به طور کامل به مواد ضدعفونی کننده آغشته کنید و تا زمانی که مواد روی سطح دست خشک شوند، دستها را به یکدیگر بمالید.
متاسفانه تعداد زیادی از افراد به آب آشامیدنیِ سالم دسترسی ندارند و این موضوع در هر زمان به خصوص هنگام شیوع بیماری معضلی بزرگ محسوب می‌شود. پژوهشگران و تیمِ امدادگران با همکاری یکدیگر سعی در فراهم نمودنِ راهکارهایی برای این گروه از افراد دارند. یکی از این راه‌کارها بهره‌برداری از دستگاهی است که با استفاده از مقداری نمک، آب و باتری ماشین آب حاوی کلر تولید می‌کند. آب حاوی کلر پاتوژن‌های (عوامل بیماریزای) مضر را از بین می‌برد و برای شستشوی دستها نیز مناسب (ایمن) است.
بنابراین استفاده از آب و صابون و ضدعفونی کننده‌های دست در هر مکان برای مقابله با کروناویروس توصیه می‌شود. اما آیا این موضوع بدین معناست که جهت مقابله با شیوع هر نوع بیماری ویروسی نیز می‌توان طبق این روند پیش رفت؟ لزوماً خیر! علل بسیاری از انواع رایج و معمولِ سرماخوردگی‌ها رینوویروس ها هستند. رینوویروس ها به جایِ غشاء لیپیدی دارای ساختار پروتئینیِ ژئومتریکی (هندسی) هستند که کپسید نامیده می‌شود. بر خلاف غشاء لیپیدی، کپسید نقاط ضعیف زیادی در ساختار خود ندارد، بنابراین مدت زمان بیشتری طول خواهد کشید تا مولکول‌های آمفی فیلِ (دوگانه دوست) صابون مؤثر واقع گردند. هرچند، برخی از پروتئین‌های سطحیِ رینوویروس نسبت به خاصیتِ ناپایدارسازیِ مواد ضدعفونی کننده دست آسیب پذیر هستند. بنابراین در ارتباط با رینوویروس ها و موارد مشابه آن می‌توان این‌طور نتیجه گیری کرد که مواد ضدعفونی کننده دست نسبت به آب و صابون موثرتر هستند به خصوص چنان‌چه پس از استفاده از این مواد جهت از بین بردن باقی ماندۀ ذرات قادر به شستشوی دست‌های خود باشید.
برای رسیدن به پاسخ این سؤال که در زمان شیوع بیماری‌ها کدام یک از روش‌های فوق الذکر موثرتر هستند، باید بهترین روش‌ها را برای مقابله با موارد مرتبط با بیماری به کار برد و توصیه‌های متخصصان پزشکیِ معتبر را دنبال کنید.
برای مشاهده محصولات حفاظت فردی کلیک نمایید .
برچسب ها : حفاظت فردی ، محصولات حفاظت فردی ، حفاظت فردی ، محافظت فردی ، تجهیزات حفاظت فردی